Yazar: Chris Houston
Çeviri: Yaşar Duğan
Düzenleme: Ilgın Baran Öcal
Bu hafta; bir uçak kazası, sıra dışı bir isme sahip bir dükkân ve ödüllü bir madeni para benim dikkatimi çekti. Bu olayların ortak teması ise sembolizmdi. Bu hafta barış ve savaş sembolleri üzerine kafa yoruyorum.
Korkarım ki birçok insan savaşın normal olduğunu düşünüyor. Sık sık çatışma sembolleriyle karşılaşıyoruz ve günlük dilimiz savaş terminolojisiyle dolu. Bu hafta ana caddede yürürken ismi “Fiyat Savaşı” olan bir dükkân gördüm. Önceki gün, arkadaşım iş yerinde verdiği “yokuş yukarı savaştan” bahsetti. “Bir girişimin “öncü kuvveti olmak” ya da “birini bilgi bombardımanına tutmak” ya da “birlikleri toparlamak” gibi ifadeler iş ve sporda artık o kadar yaygınlaştı ki bir durup da bunların üzerlerine düşünmüyoruz bile.
Ulusal gazetelerin baş sayfalarını her hafta savaşlar kaplıyor. Sürekli sunulan bu haberler, savaşın normal ve yaygın bir şey olduğunu hissettirebilir. Ancak şunu hatırlatmakta fayda var; haber, tanımı gereği, yeni ve sıra dışı olandır. Başlı başına savaşın manşetleri belirlemesi, onun norm olduğu anlamına gelmez.
Cuma günü, Fransa’nın güneyinde, Lavandou’ya yakın bir uçuş gösterisi sırasında jeti suya düşen bir pilot hayatını kaybetti. Bu olay, Fransa’nın doğusunda iki savaş uçağının çarpışıp iki askerin ölmesine sebep olmasının üzerinden 48 saat dahi geçmeden yaşandı.
Cuma günkü çarpışma, 2024’te gerçekleşen dokuzuncu uçuş gösterisi kazasıydı. Çarpışmalar ve kazalar; Fransa, Portekiz, İtalya, Birleşik Krallık, Birleşik Devletler, İspanya, Malezya ve Tayland’da toplam 21 askeri personelin hayatına mâl oldu. Geçen yıl Vercelli Uçuş Gösterisi sırasında İtalyan bir pilot, jetinden çarpışmanın çok kısa süre öncesinde çıkarak ölümden kıl payı kurtuldu. Uçak bir arabaya çarptı ve içerisindeki aile üyelerini ciddi şekilde yaralarken 5 yaşındaki bir kız çocuğunun da trajik ölümüne sebep oldu.
Bu olaylar, korkunç olmalarının yanı sıra, askeri faaliyetleri normalleştiren, daha geniş bir olgunun parçalarıdır. Ben çatışma bölgelerinin yakınında geçirdiğim zamandan ötürü savaş uçaklarından rahatsız olurum. Ama uçuş gösterilerini seven ve aileleriyle onları izlemeye giden birçok insan tanıyorum.
Orduların kimseyi eğlendirmek gibi bir görevi yok, peki neden pahalıya patladığı açık olan bu etkinlikleri düzenliyorlar? Gazeteci Rose Thayer ABD ordusunun asker toplama konusunda zorluklar yaşadığından bahsetti. Thayer dövme, yaş kısıtlamaları ve vücut yağ oranları standartlarına ilişkin politikaların gevşetildiğinden söz etti. Ayrıca uçuş gösterilerinde orduya alım görevlilerinin yüksek düzeyde başarı elde ettiğini de yazdı.
Bu hafta barış akademisyeni Wim Laven ile konuştum ve bana ABD’deki asker ailelerinin büyük kısmının yoksulluk içinde yaşadığından bahsetti. “Askerlere düşük ücret vermeye devam edebilmemizin tek yolu -savaşın maliyetini düşük tutmak için- görevlerini göz alıcı göstermeye devam etmektir.” dedi. Uçuş gösterilerine yatırım yapmak, askerlerin ücretlerini arttırmaktan daha maliyetli değil.
Daha fazla barış sembolüne ihtiyacımız var. Bu ay, Rebecca Yanovskaya tarafından tasarlanan ve Kanada Kraliyet Darphanesi tarafından basılan “Barışın Alegorisi” isimli, 50 dolar değerindeki madeni para; yıllık düzenlenen Yılın Madeni Parası Ödülleri’nde En Çok İlham Veren ödülünü kazandı. Parada; akçaağaç yapraklarından yapılmış ve onu saran güvercinlerden, zeytin dallarından oluşan bir taç giyen, barışı temsil eden, kanatlı bir figür yer alıyor. O, tam da zamanında gelmiş, hoş bir madeni para.
Savaşla alakalı sembollerin devamlı varlığı içerisinde odağımızı nasıl değiştirebileceğimiz, düşünmeye değerdir. Barış sembollerini ve dilimize daha çok dikkat ederek-daha az savaş analojisi kullanarak- günlük hayatımızın tonunu ciddi şekilde değiştirebiliriz. Barış temalı bir parayı beğenmek ya da daha az çatışmacı bir üslubu seçmek gibi bu küçük tercihler, savaşın değil barışın bir norm olduğu düşüncesini güçlendirmeye yardımcı olabilir. Bunu yaparken ortak deneyimimizde barışın görünür ve anlamlı bir yerinin olmasını sağlayarak diyaloğu dengede tutarız.
Bu Makale 30 Ağustos 2024 tarihinde Çeviri Gazetesi tarafından: “https://www.counterpunch.org/2024/08/22/the-power-of-symbols-war-peace/” linkli web sitesinden alınarak, çevrilmiştir.
