Yazan: Kim Velsey
Çeviren: Büşra Zeyrek
Düzenleyen: Onur Aybar
Adams yönetimindeki yolsuzluğa ilişkin merkezî soruşturma, New York Belediye Başkanı’nın bizzat iddianamesiyle kökten sarsıldı. İddianamenin neleri içerebileceğine dair ilk ipucunu geçtiğimiz Kasım ayında, FBI’nın Adams yönetimi ile Türkiye arasındaki bağları araştırdığı, Türklere ait bir inşaat firmasının yasa dışı kampanya katkıları ve Adams’ın 2021 BM Genel Kurulu için yeni Türk Konsolosluğu’nun açılmasını kolaylaştırmadaki rolü etrafında yoğunlaştığı yönündeki haberler ortaya çıktığında elde ettik.
Bu sabah iddianame yayınlandı: Adams, rüşvet, yolsuzluk ve kampanyaya yasadışı yabancı bağış talep etme olacak şekilde beş merkezî suçlamayla yüzleşiyor. Suçlamaların merkezinde İtfaiye yetkililerine Türk Konsolosluğunun Eylül 2021’de rüşvet karşılığında, çözülmemiş birçok yangın güvenliği sorununa rağmen açılışını imzalamaları için baskı yapıp yapmadığı yer alıyor.
İşte Türk Konsolosluğuyla ve Adams skandalına ilişkisiyle ilgili bildiğimiz her şey.
Konsolosluk Olayı Nedir?
Türkevi Merkezi veya Türkevi olarak bilinen konsolosluk, BM binasının karşısındaki Birinci Cadde üzerinde 35 katlı bir gökdelendir. Gösterişli bir binadır ve yalnızca 11 kat yüksekliğindeki öncelinden çok daha yüksektir. Binayı tasarlayan mimarlık firması Perkins Eastman’a göre kısmen Türk hilalinden ilham alan kavisli bir cam cephesi var. Lale şeklindeki tepe ise ülkenin ulusal çiçeğine bir selam niteliğinde ve üst katlarda Doğu Nehri, Long Island şehri ve Manhattan merkezinin geniş manzaralarını sunan localar var. Tüm konsolosluklar gibi konsolosluk ve vize hizmetleri sunuyor, etkinliklere ve ziyaret eden diplomatlara ev sahipliği yapıyor, aynı zamanda daireleri, mesciti, sergi alanı ve konferans salonu da mevcut. İnşaatı yaklaşık 300 milyon dolara (o dönem Türkiye’de yurt ücretleriyle mücadele eden üniversite öğrencilerinin protestolarına yol açan, eleştirilen bir maliyete) mal oldu ve Times gazetesine göre Türkiye’nin en pahalı yabancı misyonu olduğu bildiriliyor. Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 2021’deki kurdele kesimi sırasında binanın Türkiye’nin artan gücünü yansıttığını söyledi.
Ancak bina, açılışından önceki aylarda çok sayıda çözülmemiş güvenlik sorunuyla karşı karşıya kaldı, bazıları oldukça ciddiydi. O yaz bir cam panel cepheyi kırıp on kat aşağı düştü ve o sıralar FDNY (New York İtfaiye Departmanı) ilk yangın güvenliği planını reddetti. Erdoğan’ın binada konuşmasının planlanmasından sadece üç gün önce bir danışman, binanın sulama sistemi, asansörleri, duman dedektörleri, fanları ve yangın durumunda çalışması gereken diğer unsurlarında ciddi sorunlar olduğunu bildirdi.
Bütün Bunlarda Adams’ın Rolü Neydi?
Adams Temmuz 2021’de Demokratların ön seçimini kazanıp sonbaharda belediye başkanı seçileceğini garanti ettikten kısa bir süre sonra, konsolosluğun açılışı hakkında itfaiye komiserine ulaştı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, 2021 BM Genel Kurulu’nun açılışına başkanlık etmeye istekliydi; bu ise devam eden yangın güvenliği sorunlarına bakılırsa git gide olasılık dışı olan bir şeydi. Adams, Türkiye hükümetinin en azından geçici olarak binayı meşgul etmesine izin verilmesini istedi. Sonunda itfaiye, Erdoğan’ın ziyareti sırasında güvenlik görevlilerinin yangın nöbetinde olması emriyle bunu onadı.
Peki Bu Neden Bir Sorundu?
Birçok müteahhitin geçen yıl bize söylediğine göre yetkililerden veya politikacılardan, İtfaiye Departmanı’nın yavaş ve zahmetli oluşuyla ünlü onay sürecinde öne geçmesi için yardım istemenin kendi başına olağan dışı bir durum olmadığını söyledi. Düzeltilen güvenlik sorunlarının peşinden hızlı onay almak için yetkililere bel bağlamak yaygın olsa da Adams, başvuruyu en üste çıkarmak yerine İtfaiye Departmanına konsolosluktaki güvenlik sorunlarını göz ardı etmesi için baskı yapsaydı işler değişirdi. (Bir de rüşvet meselesi var: İddianamede, Adams’ın bir Türk yetkilinin hediye sırasının kendisine geldiğini söylemesi üzerine İtfaiye görevlilerine baskı uyguladığı iddia ediliyor.) Adams, iddianameye uydu. Binanın güvenlik değerlendirmesini denetleyen İtfaiye yetkilisine, belediye başkanının binanın Erdoğan’ın ziyareti için zamanında açılmasını sağlama talimatına uymaması halinde işini kaybedeceği söylendi. Geçen Kasım itibarıyla Times gazetesi, konsolosluğun geçici oturma izni kapsamında hâlâ açık olduğunu belirtti.
Adams Karşılığında Ne Aldı?
Müfettişler, Adams’ın, Türkiye’ye seyahat etmediği zamanlarda bile ücretsiz ve indirimli Türk Hava Yolları biletleriyle lüks uluslararası seyahatin yanı sıra Türkiye’de ücretsiz yemek, “gösterişli” konaklama ve lüks eğlence şeklinde değeri 100.000 doları aşan birçok avantaj ve ayrıcalık elde ettiğini iddia ediyor. Adams, bu hediyeleri saklamaya çalıştı, parasını kendisi ödemiş gibi gösterdi ve bunlarla ilgili mesajları sildi.
İddianameye göre Adams, 2021 seçimleri öncesinde bir Türk diplomatın vesile olduğu yasa dışı kampanya katkıları da aldı. Katkılar bir bağış zinciri aracılığıyla geldi: Türkiye hükümetiyle bağları mevcut bir inşaat firması olan KSK, Mayıs 2021’de 84 bağışçıdan toplam 69.720 ABD Doları toplayan bir bağış etkinliğine ev sahipliği yaptı ve Adams’a neredeyse aynı miktarda kamu fonu sağlamaya hak kazandı. Ancak bağışların çoğu aynı miktardaydı. Kampanyaya bağış yaptığı iddia edilen birçok kişi bağış yapmadığını söyledi ve bağış geçmişleri yoktu. Daha önce bir siyasi kampanyaya bağış yapmış tek çalışan, bağış etkinliğine ev sahipliği yapan firmanın sahibiydi.
Bu Makale 9 Ocak 2025 tarihinde Çeviri Gazetesi tarafından: “https://www.curbed.com/article/eric-adams-federal-indictment-turkish-consulate-corruption.html?utm_campaign=nym&utm_medium=s1&utm_source=insta” sitesinden alınarak çevirilmiştir.
